Κυριακή 25 Μαρτίου 2018

Ξημερώνοντας 25 Μαρτίου 2018


Οι άνθρωποι θέλουν την ενότητα του βίου
αγαπούν την ιστορία
χρειάζονται τη συνέχεια
και θέλουν να συμμετέχουν σε κάτι που
έχει αρχή-μέση-τέλος.
Θέλουν να βλέπουν τον εαυτό τους
μέσα στο μεγάλο χάρτη της ζωής
κι έχουν τρομάξει έως θανάτου,
κρύα πνοή μέσα απ’ τις χαραμάδες
της ψυχής τους
υγρή και νοτισμένη
κι ας εμφανίζονται ψύχραιμοι
κι ας γεμίζουν τους δρόμους…

Γι’ αυτό και ‘γώ έρχομαι
φορώντας μάσκα και βροντή
να μιλήσω για το έθνος
τους Έλληνες τους πιο παλιούς
εκεί που αρχίζει η ιστορία.

Γι’ αυτόν που γύριζε
τον κόσμο σαν σκυλί
και καυχιόταν πώς
το όνομα του ήταν Κανένας…
και πολλών ανθρώπων είδε πόλεις
και γνώρισε τις νοοτροπίες.

Έπειτα
λέγεται ότι στην αναζήτηση
της αλήθειας δεν δίστασαν μπροστά
σε τίποτα
και πως έπαιζαν
ψάχνοντας γι’ αυτήν
σαν να ήτανε παιδιά.

Επίσης
λέγεται ότι γεμίζανε τα θέατρα,
              το διάφανο της Επιδαύρου
              το βαρύ Ησιόδειο της Δωδώνης
βοσκοί που ερχόντουσαν με τα πόδια
και τους αραμπάδες
               μέσα απ’ τα βουνά.


Και η πάλη τους ενάντια στην Ολιγαρχία
που καταγράφηκε απ’ τους ιδίους
               εν πάση λεπτομερεία
               παγκόσμια κληρονομία
μοιάζει σαν να έλαβε χώρα μόλις χτες.
Χαρά ήταν να ζει κάνεις την εποχή εκείνη!

Υπήρξε πράγματι αυτός ο λαός?
Πολλά χρόνια πριν,
               είναι αλήθεια
και μετά όλα χάθηκαν
γιατί η παρακμή είναι
νόμος φυσικός
όχι όμως χωρίς ν’ αφήσουν ίχνος!

Δεν μιλώ για μίμηση
την έμπνευση ζητώ
από ανθρώπους που θα
αποτελούσανε για μένα
αν τύχαινε να βρεθώ ανάμεσά τους
     την πιο καλή παρέα.

Και θα μιλήσω τώρα για τους
    αιώνες της σιωπής
κι αυτούς που λημεριάζανε
στον ανήμερο το λόγγο
πώς παραβγαίναν στο λιθάρι,
το πήδημα, το τρέξιμο και τις αμάδες
πώς χόρευαν,
πώς πολεμούσαν, πώς μαντεύαν
τα μελλούμενα στην πλάτη του αρνιού
σαν να μην πέρασε μια μέρα
απ’ το έτος της Ιλιάδας.

Και πώς έγιναν οι κλέφτες
επαναστατικός στρατός,
αυτό κι αν έχει ενδιαφέρον!
…γιατί στις πιο ζοφερές στιγμές της
η Ελλάδα πάντα θα ξαναγυρνά στο ΄21
ασύλληπτο εγχείρημα, ηρωϊσμός και ατιμία!
Αυτή είναι η μήτρα που έβγαλε
εμάς, τους νεότερους Έλληνες.
Εκεί είναι όλα κρυμμένα
κι ό,τι τότε έμεινε λειψό
λάμπει σαν καθήκον
που απόμεινε σε μας να φέρουμε σε πέρας.
Να τελειώσουμε ΄κεινη την παλιά επανάσταση
που καταφέραμε και διώξαμε τον Τούρκο
αλλά αφήσαμε απείραχτους τους προεστούς
και άθιχτη την δύναμη της Εκκλησίας.

Το Κάλεσμα στην Επίδαυρο,
                              21 Δεκέμβρη του ’21,
το λέει καθαρά:
«Η πρώτη ελευθέρα συνέλευσις των Ελλήνων
ύστερα από εικοσιδύο αιώνες»
καλώντας για πλήρη απελευθέρωση
και γίνανε πολλά και δεν ξανακούστηκε η φράση.
Μέσα σε κείνη την Ευρώπη
μετά την ήττα της Γαλλικής Επανάστασης
δέθηκε χειροπόδαρα και η δικιά μας
και φτιάχτηκε το μικρό το κράτος
που προτιμούσε να ‘ναι ρωμαίικο
                                    ή γραίκικο
                        αλλά όχι ελληνικό
όπως φόραγε η Ελλάδα το ένα στενό παπούτσι
που το λέγανε χριστιανισμό
ποδέθηκε και τ’ άλλο που το λέγαν Δύση.
Δεν ορίζουν οι κατακτημένοι!

Γι’ αυτό κοιτάχτε την έκλειψη των δυό χιλιάδων χρόνων
και μη την ψευτογεμίζετε
με Ελληνορωμάϊσμούς
Βυζαντινισμούς
και Ελληνοχριστιανισμούς
Η Ελλάδα νικήθηκε το 146 π.χ.


Κι ήρθε ύστερα η προσφυγιά του ‘22
ο χαμός της Μικρασίας
«η κατάβαση του Ελληνισμού στον Άδη».

Κι όλες οι υπόλοιπες η μια πάνω στην άλλη
από τη Μαύρη Θάλασσα ως την Αλεξάνδρεια
το μάντρωμα του Ελληνισμού στο επαρχιακό το κράτος.

Και τώρα φορώντας τη μουτσούνα του Μινώταυρου
θα μιλήσω για τη φοβερή
δεκαετία του ΄40
που η αυλαία της άνοιξε και έκλεισε
στα ίδια έρημα βουνά
κύκλος τραγικός
φρίκη σιωπηλή κι αδιέξοδη
ανάμεσα στο εθνικοφασιστικό τέρας
και τον σταλινικό Γολγοθά,
που παίξανε στα ζάρια τη μοίρα ενός λαού
που στάθηκε με αυτοσεβασμό στον πόλεμο
και απροσκύνητος μες τη γερμανική κατοχή 
κι είχε στην αγκαλιά του
μαύρη μνήμη - μαύρη πέτρα
την πείνα τον χειμώνα του ’42.
Καημένα έρημα παιδιά!

Από ‘κείνον τον εμφύλιο
τι μας απόμεινε?
Άδεια τα χέρια μας κρατούσαν σκιές.

Κι ύστερα το κουτσούρεμα στην Κύπρο,
Μικρασιατικά παράλια, Εμφύλιος, Κύπρος,
τρεις ήττες είναι πολλές για ένα λαό
και Ουαί τοις ηττημένοις!

Καθόλου παράξενο λοιπόν που η χώρα
                             αποπειράθηκε να ξεχάσει τον εαυτό της.

Σ’ όλη τούτη την πορεία
που σας εξιστορώ…
υπάρχουν ήρωες
υπάρχουν μάρτυρες
κι ανθρώποι που δούλεψαν με το κερί,
ρωτώ: σε ποιόν ανήκουν?

Γιατί όποιος τρομάζει
απ’ τους φυσικούς συμμάχους του
                             είναι ολότελα χαμένος.

Εκτός από βενζίνη και λάδι
το μπουκάλι όταν φεύγει αναμμένο
θέλει και μια δόση Ιστορίας.
Την έχουμε ανάγκη
είναι αυτή που κάνει πατρίδα μία κοινωνία.
Για πολύ καιρό αφέθηκε στα χέρια
αυτών που την φοβούνταν.
Δεν είναι μόνο μάθημα του χτες
που έρχεται και μπαίνει στο σήμερα
αλλά όπως η αφήγηση κυλάει
δέστε πως όλοι σκύβουνε μπροστά
                      χωρίς ανάσα
έτσι φτιάχνει το παιδί κόκαλα γερά
όταν μέσα τους έχουνε μεδούλι.

                              Γι’ αυτό πάρε τη θέση σου
μέσα σε τούτη την πορεία 
καθόρισε το έργο
και δες πως φαίνεται από μόνο του:
αυτό που βαλθήκαμε να κάνουμε
αδύνατο να γίνει χωρίς βοήθεια
απ’ την Ελλάδα.
Και σε αυτήν θα επιστρέφουν ασταμάτητα οι κόποι μας.

Όχι για κάποιο υποθετικό της μεγαλείο
ούτε για μιαν υπεροψία ή πόζα εθνική
αλλά για να μπορέσει αυτή η χώρα
αναλογιζόμενη τον εαυτό της
να ξανακάνει μια πρόταση στον Κόσμο.
Έναν Κόσμο που τόσο την έχει ανάγκη.
Αυτό δηλαδή που έλαμψε στο κέντρο της
για μια ολόκληρη εποχή
και έκτοτε διασχίζει σαν υπόγειο ρεύμα
όλη της την Ιστορία,
ισηγορία και συμμετοχή
ελευθερία και δικαιοσύνη.
Ό,τι πιο πολύ ο Κόσμος έχει σήμερα ανάγκη.
                             Τότε θα είμαστε δικαιολογημένα υπερήφανοι.

Όπως κάθε άνθρωπος έρχεται στη γη
για να αφήσει πίσω του ένα δώρο στη ζωή
έτσι και τα έθνη,
κάθε έθνος, έχει ένα συλλογικά έργο να επιτελέσει
και απαιτείται μεγάλος κόπος για να συλληφθεί
και να πραγματοποιηθεί
ένα τέτοιο σχέδιο
που τελικό σκοπό, να έχει την ομορφιά.
Μ’ αυτή την ομορφιά ο πλανήτης Γη
μπορεί και συνεχίζει
την πορεία του ανάμεσα στα αστέρια
μέσα σ’ αυτό που κάποτε
αποκαλούσαν Κόσμο.

                                        Β.Η

16 σχόλια:

  1. 'Ομορφο. Χρόνια πολλά κι ελεύθερα!
    Πλούς

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Η Ελλάδα νικήθηκε το 146 π.χ.
    Και προφανώς (?) αναγεννήθηκε το 1821 μ.χ.
    Δηλαδή: 1675 χρόνια αργότερα! 16 αιώνες κι 75 χρόνια. 1 χιλιετία 6 αιώνες και 75 χρόνια. Ιλιγγιώδης χρονική απόσταση!!!
    Μα τότε πώς αναγεννήθηκε? ΠΟΤΕ δεν έχει συμβεί να αναγεννηθεί πολιτισμός που ηττήθηκε και εξέλειψε επί ένα τέτοιο ιλιγγιώδες χρονικό διάστημα.
    Μήπως λοιπόν ΚΑΠΟΥ, ΚΑΠΩΣ εξακολουθούσε να υπάρχει;
    Κάποιοι λένε: ναι, υπήρχε στη Δύση κι από εκεί μεταλαμπαδεύτηκε ξανά εδωκάτω. Μα και η Δύση πέρασε Μεσαίωνα πριν ανακαλύψει την Ελλάδα κάπου το 1700: 1554 χρόνια μετά, δηλαδή! 15 αιώνες, 1μιση χιλιετία αφότου η Ελλάδα είχε εκλείψει.
    Άρα το ερώτημα "ΠΟΥ υπήρχε η Ελλάδα όλους αυτούς τους αιώνες" ΔΕΝ ΑΠΑΝΤΗΘΗΚΕ ούτε με την επίκληση της φωτισμένης Δύσης.
    Πού να υπήρχε άραγε ΖΩΝΤΑΝΗ ακόμη η Ελλάδα?
    Πρόκειται ίσως για θαύμα νεκραναστάσεως...
    Ή μήπως κάτι άλλο?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Φυσικά κάτι άλλο.
      Η Ελλάδα συνέχισε ίδια αλλά και μετασχηματισμένη όπως και η γλώσσα μας όλους αυτούς τους αιώνες. Το ότι ηττήθηκες δεν σημαίνει πως εξαφανίστηκες κιόλας. Τώρα αν κάποιοι θεωρούν ως Ελλάδα μόνο την αρχαία κάποια έλλειψη γνώσης και αντίληψης θα έχουν.
      Πλούς

      Διαγραφή
    2. Γιατί αφαιρείς αντί να προσθέτεις? 1821+146= περίπου 2000 χρόνια. Δεν πήγε κάπου αλλού η Ελλάδα όλο αυτό το διάστημα! Εδώ ήτανε! Αλλά είχε χάσει την πολιτική της αυτονομία, είχε γίνει μέρος ενός ευρύτερου "όλου". Επαρχία αυτοκρατοριών. Αυτό ξανακερδίζει με το '21. Τώρα τι ανεξαρτησία απέκτησε η χώρα και τι πολιτική αυτονομία ο λαός της, ε, αυτό ακριβώς είναι η ανάρτηση. Πώς δηλαδή διαβάζω εγώ την Ιστορία.

      Διαγραφή
  3. Έχετε δίκαιο για την πρόσθεση «146+1821=περίπου 2000 χρόνια». Άρα μιλάμε για 2 χιλιετίες από την ήττα της Ελλάδας! Λέτε πως αυτή η ήττα αφορούσε ΜΟΝΟ στην απώλεια της πολιτικής αυτονομίας.

    Όμως κοιτάξτε, το νεοελληνικό κρατίδιο που ιδρύθηκε μετά την επανάσταση του 1821, δεν είχε και δεν έχει ΟΥΔΕΜΙΑ σχέση με την Ελλάδα που ηττήθηκε το 146 π.χ. Ούτε στρατιωτικά, ούτε πολιτικά, αλλά ούτε και ως μια ζωτική παράμετρο, την αυτάρκεια, η οποία για τους αρχαίους Έλληνες ήταν ακρογωνιαίος λίθος της πολιτικής και στρατιωτικής αυτονομίας των Πόλεων: ευθύς εξαρχής, το νεοελληνικό κρατίδιο βρέθηκε υπερχρεωμένο, άρα και υποτελές, στις «μεγάλες δυνάμεις». Εάν μπορούμε, επομένως, να ανιχνεύσουμε μια ομοιότητα ή «συνέχεια» μεταξύ της σημερινής Ελλάδας και τα Ελλάδας που ηττήθηκε το 146 π.χ. – και ΠΡΕΠΕΙ να την ανιχνεύσουμε εάν θέλουμε να θεωρούμε, λογικώς, ότι το 1821 μ.χ. σηματοδοτεί κάποιου είδους «αναγέννηση» της Ελλάδας -, αυτή η ομοιότητα ή συνέχεια δεν αφορά προφανέστατα στο πολιτικό και στρατιωτικό πεδίο αλλά σε ένα άλλο πεδίο.

    Ποιο είναι αυτό; Εφόσον δεν είναι το Κράτος, είναι το Έθνος. Τι σημαίνει όμως αυτό; Ότι το ελληνικό Έθνος κατόρθωσε μεταξύ 146 π.χ. και 1821 μ.χ. να βαστήξει την ιστορική του συνέχεια ΧΩΡΙΣ να διαθέτει κρατική, πολιτική και στρατιωτική αυτονομία και υπόσταση. (Άλλωστε, αυτό κάνει σε μεγάλο βαθμό και ΣΗΜΕΡΑ, καθώς όπως είπα διαθέτει μια κρατική υπόσταση, η οποία ούτε ελληνική είναι στην ουσία της, αλλά ούτε και αυτόνομη.)

    Εν ολίγοις το ερώτημά μου παραμένει: πώς το κατόρθωσε αυτό; Να προσθέσω, ότι είναι βέβαιο πως δεν το κατόρθωσε χάρη στη γλώσσα, διότι η γλώσσα δεν αποτελεί από μόνη της φορέα διατήρησης της εθνικής ιστορικής συνέχειας. Φορέας της εθνικής ιστορικής συνέχειας είναι η Παιδεία, τα Ήθη και τα Έθιμα. Άραγε υπήρξε σε αυτά ιστορική συνέχεια μετά το 146 π.χ. και έως το 1821 μ.χ.? Μήπως σε ΑΥΤΟ το πεδίο, που είναι το ουσιώδες, η «ψυχή» της ιστορικής συνέχειας, η Ελλάδα ΟΥΔΕΠΟΤΕ ηττήθηκε? Αλλά, εάν συνέβη κάτι τέτοιο, πού και πώς άραγε συνέβη? Δια ποιων οδών? Γνωρίζουμε κάτι επ' αυτού?


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. "Να προσθέσω, ότι είναι βέβαιο πως δεν το κατόρθωσε χάρη στη γλώσσα, διότι η γλώσσα δεν αποτελεί από μόνη της φορέα διατήρησης της εθνικής ιστορικής συνέχειας."

    H γλώσσα μπορεί να μην είναι από μόνη της φορέας ιστορικής συνέχειας αλλά είναι το *κύριο μέσο* για να διατηρηθεί, να συνεχιστεί και να μετασχηματιστεί η Παιδεία, τα Ήθη και 'Εθιμα. 'Εάν δεν είχε επιβιώσει η ελληνική γλώσσα, ούτε Παιδεία ούτε ήθη και έθιμα θα είχαν διατηρηθεί και συνεχιστεί να υπάρχουν.
    Η πνευματικότητα της Ελλάδας στην διαχρονίας της είναι τόσο δυνατή και μεγάλη που ήταν/είναι σχεδόν αδιανόητο να ηττηθεί. Ακόμα και 'Ελλληνες να μην υπήρχαν αυτή με κάποιο τρόπο θα εξακολουθούσε να υπάρχει μόνο που θα ήταν περισσότερο σε μια ακαδημαική βάση και όχι ως κάτι ζωντανό που συνεχίζει να αισθάνεται, αντιλαμβάνεται τον κόσμο με έναν συγκεκριμένο τρόπο.
    Οι σημερινοί έλληνες με τον έναν ή τον άλλο τρόπο φέρουμε
    αυτόν τον πολιτισμό μέσα μας ανεξάρτητα από την αλλοτριώση που έχει επέλθει σε πολύ μεγάλο βαθμό.
    Το θέμα είναι πως το νεοελληνικό κράτος που φτιάξαμε/είναι ενάντια στο έθνος. Τώρα που βλέπουν πως μια σύγκρουση είναι σχεδόν αναπόφευκτη θυμήθηκαν πως χωρίς έθνος δεν υπάρχει ασφάλεια για το κράτος.

    Χρειαζόμαστε περισσότερη αυτοσυνειδησία για να υπάρξει πολιτική αυτονομία.

    Πλούς

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. «Ο ελληνικός λόγος είναι η πηγή της ζωής μας, η λαλέουσα. Είναι το μόνο εφόδιο με το οποίο επιβιώνουμε ανάμεσα στις χιλιετίες».
    Χρήστος Μαλεβίτσης

    Πλούς

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Αγαπητέ Ανώνυμε, και όμως: όχι, η γλώσσα δεν είναι ούτε το μόνο, αλλά ούτε και το κύριο μέσο, για τη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας! Τα παραδείγματα που το αποδεικνύουν είναι πάμπολλα. Οι Εβραίοι, λ.χ., διατήρησαν επί χιλιετίες την εθνική τους ταυτότητα όχι μόνο στερούμενοι κράτους, πολιτικής και στρατιωτικής αυτονομίας, αλλά και στερούμενοι της αρχαίας γλώσσας τους. Οι Βρετανοί και οι Αμερικανοί έχουν την ίδια γλώσσα, αλλά αποτελούν δυο πολύ διαφορετικά έθνη. Οι Ελβετοί αποτελούν ένα έθνος, αν και σε μια περιοχή μιλούν γερμανικά, σε άλλη γαλλικά και σε μια τρίτη ιταλικά...

    Όμως το ΣΟΒΑΡΟ πρόβλημα στην επιχειρηματολογία σας, δεν βρίσκεται σε αυτό το σφάλμα. Βρίσκεται σε αυτό που λέτε εδώ:

    «Η πνευματικότητα της Ελλάδας στην διαχρονίας της είναι τόσο δυνατή και μεγάλη που ήταν/είναι σχεδόν αδιανόητο να ηττηθεί. Ακόμα και 'Ελλληνες να μην υπήρχαν αυτή με κάποιο τρόπο θα εξακολουθούσε να υπάρχει μόνο που θα ήταν περισσότερο σε μια ακαδημαική βάση και όχι ως κάτι ζωντανό που συνεχίζει να αισθάνεται, αντιλαμβάνεται τον κόσμο με έναν συγκεκριμένο τρόπο.»

    Ώστε λοιπόν η ελληνική εθνική ταυτότητα, με την ιδιαίτερη δική της Παιδεία, Ήθη και Έθιμα, μπορεί να υπάρχει ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΑΓΩΝΙΖΟΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΆΡΧΕΙ???!!! Μα τι είναι, αυτόματος πιλότος? Δεν υπάρχει πιο ΥΠΝΩΤΙΣΤΙΚΗ αντίληψη για την ταυτότητά μας από αυτήν που υποστηρίξατε εδώ! Ώστε λοιπόν να ΜΗΝ ΕΠΑΓΡΥΠΝΟΥΜΕ για να την καλλιεργούμε, συντηρούμε και υπερασπιζόμαστε! Πάει ... από μόνη της! Είστε βέβαιος ότι το εννοείτε?

    Διότι αν είναι όπως το λέτε, τότε προς τι η ανάγκη «περισσότερης αυτοσυνειδησίας»? Για να είναι η ελληνική πνευματικότητα απλώς πιο ... «ζωντανή» και λιγότερο «ακαδημαϊκή»? Η αυτοσυνειδησία ενός έθνους, αγαπητέ Ανώνυμε, είναι ζήτημα ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΥ. Δεν είναι ζήτημα ... ζωντάνιας και ακαδημαϊσμου.


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αγαπητέ Πύρρο. Εάν η γλώσσα δεν είναι το κύριο μέσο επιβίωσης ενός έθνους τί έθνος θα είμασταν και τι θα είχε επιβιώσει από την Παιδεία τα ήθη και τα έθιμα μας αν μιλούσαμε Τουρκικά ή Αγγλικά ;
    Πείτε μου. Αν μιλούσαμε Τούρκικα θα μπορούσαμε να είχαμε κρατήσει την Ελληνική Παιδεία ; (όσο υπάρχει και για όποιους).

    Για μένα αν δεν είναι το κύριο είναι από τα κύρια στοιχεία.

    Αυτά τα πράγματα είναι συνυφασμένα με την γλώσσα.
    Τα παραδείγματα που φέρατε δεν με διαφωτίζουν ιδιαίτερα μιας και υπάρχουν εξίσου παραδείγματα κρατών που έχουν κυρίαρχη γλώσσα μια άλλη π.χ. σε πρώην σοβιετικές χώρες η Ρωσική είναι κυρίαρχη σε βαθμό που να έχει αλλοιώσει ξεθωριάσει την ιστορία, τις ντόπιες παραδόσεις, τα ήθη τα έθιμα και την ντοπιολαλιά. Επιβιώνουν μεν αλλά κρυμμένες και εξασθενημένες δες πολλές περιοχές στην πρών Σοβιετική 'Ενωση (προς Ασία μεριά). Είναι μόνο θέμα χρόνου να πεθάνουν οριστικά αν δεν υπάρχει η γλώσσα που τα ζει τα αισθάνεται τα επικοινωνεί τα κρατάει ζωντανά.

    Δεν έγραψα πουθενά πως δεν πρέπει να αγωνιζόμαστε για την ταυτοτητά μας το αντίθετο μάλιστα. Αλλά θα ήθελα να μου πείτε πως τον εννοείται τον αγώνα.

    Περισσότερη αυτοσυνειδησία για μένα σημαίνει σεβασμός στην γλώσσα, στην Ιστορία, σεβασμός ο ένας στον άλλον στην καθημερινότητα (Παιδεία) και αν χρειαστεί να το υπερσπιστώ αυτό το έθνος και την χώρα με τα όπλα. Δεν συμφωνείτε ;

    Πλούς (έχω όνομα)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Έτσι είναι Πλους (ή Πλόα?) η γλώσσα είναι λίκνο. Μέσα σ’ αυτή γεννιόμαστε και σ’ αυτή μεγαλώνουμε. Απ’ αυτούς που έχασαν τη γλώσσα τους, η Ελλάδα θα ‘χε τα περισσότερα να χάσει μιας και μέσω της γλώσσας μας φτάνει ως εμάς η ανάσα μιας θαυμαστής γραμματείας. Τα παραδείγματα πολλές φορές μπερδεύουν αντί να διαφωτίζουν. Το Βέλγιο δεν είναι κατάλληλο παράδειγμα διότι υπάρχει (ας πούμε σαν μαξιλάρι) για να διασφαλίζει τις γαλλογερμανικές ισορροπίες. Την Ελβετία κρατάνε ενωμένη τα βουνά. (Πρόκειται για κάποιους «ορεινούς»). Επίσης κάποιες διεθνείς ισορροπίες. Έπειτα αμφότερες οι χώρες δεν έχασαν κάτι και μιλάμε μάλλον για «κολλεκτίβες», δηλαδή συσσωματώσεις ετερογενών. Οι Ιρλανδοί έχασαν τη γλώσσα τους κι αυτό είναι κάτι βαθιά τραυματικό για τη χώρα. Ίσως για αυτό… κάποιοι Μεγάλοι Ιρλανδοί θαρρείς κι έβαλαν στοίχημα να κάνουν την αγγλική λογοτεχνία να μοιάζει επαρχιακή! Και, για μια ολόκληρη εποχή, το κατάφεραν. Ακόμα, η Ιρλανδία είναι νησί. Βοηθάει και αυτό! Χρειάστηκαν όμως οι Ιρλανδοί να προσκολληθούν στον Καθολικισμό για να διασωθούν από τους Βρεττανούς. - Πύρρε, για να απαντηθούν αυτά που ρωτάς, θα έπρεπε να ξέρουμε τι είναι ο άνθρωπος! Ξέρουμε όμως? Κατά προσέγγισιν μόνο μπορώ να πω ότι γλώσσα, θρησκεία, ήθη, έθιμα είναι στοιχεία ταυτότητας και στηρίζουν τη συνέχεια. Μιλάμε για πεισματάρικα ανθρώπινα πλάσματα! Όταν ο ελληνικός λαός έχασε τη θρησκεία του -κατά κάποιους- έχασε την ψυχή του. Κατά τη δική μου άποψη, δέχτηκε ένα ισχυρό πλήγμα. Κατάφερε όμως να διασφαλίσει την ιστορική του συνέχεια μέσα από «παράπλευρη κυκλοφορία». Διαποτίζοντας και διηθώντας την ξενόφερτη θρησκεία και επιμένοντας σε ήθη, έθιμα και γλώσσα. Μιλάω με ιατρικούς όρους… ας είναι! Επίσης μέσα από την περηφάνεια ότι κατάγεται από «ευγενείς προγόνους». Μεγάλη η ακτινοβολία, δεν περιφρονιέται! Εδώ οι Σκοπιανοί και μας έχουν γίνει κολλιτσίδες! Οι «μεγάλοι πρόγονοι» μπορεί να κόβουν τα πόδια των παιδιών τους αλλά ενώνουν οικογένειες. Και δεν πρέπει να αγνοούμε κάτι πολύ σημαντικό. Τον τόπο! Ο τόπος κάνει τον άνθρωπο. Κι αυτό συμβαίνει παντού. Ο τόπος κάνει τον «τρόπο». Τον «ελληνικό τρόπο», τον «γαλλικό», τον «γερμανικό». Όπως ο Ελληνοαμερικανός ξάδελφος επειδή γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αμερική μοιάζει με Αμερικάνο, όχι μόνο στους τρόπους αλλά, στο τέλος, και στην όψη. Βλέποντας το τοπίο, πατώντας και περπατώντας στον τόπο, γίνεσαι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Πλού και Β.Η., απορώ πώς δεν αντιλαμβάνεστε ότι διαψεύδει την άποψή σας για τη σχέση μεταξύ εθνικής ταυτοτητας και γλώσσας η πρωταγωνιστική παρουσία των ΑΡΒΑΝΙΤΩΝ, δηλαδή των αρβανιτόφωνων Ελλήνων, στο 1821 (το οποίο σηματ0δότησε, όπως λέτε Β.Η., την αναγέννηση της αρχαίας Ελλάδας μετά την ήττα της το 146 π.χ.)!

    Ας συνοψίσω λοιπόν τη διαφωνία μου μαζί σας στο εξής: κάνετε τη γλώσσα κάτι σαν σιδητοτροχιές, πάνω στις οποίες εάν μπει κανείς (άνθρωπος ή έθνος), αυτές θα τον προχωρήσουν όπως ένα τραίνο, διασφαλίζοντας την (ιστορική) συνέχεια της πορείας του. Σεις μάλιστα αγαπητέ Β.Η. κάνετε το ίδιο και για τον «τόπο» (αλλά ποιος «τόπος» βάστηξε άραγε επί χιλιετίες την εθνική ταυτότητα των Εβραίων? ο καθαρώς «φαντασιακός» της «Γης Χαναάν»? αλλά αν είναι έτσι, δεν μιλάμε πλέον για συνέχεια «τόπου», μα για συνέχεια Παιδείας, Ηθών και Εθίμων!!!).

    Λοιπόν, ούτε η γλώσσα, αλλά ούτε και ο τόπος, αποτελούν σιδητοτροχιές διασφάλισης της εθνικής ταυτότητας. Η εθνική ταυτότητα εκφράζεται βεβαίως σε γλώσσα, αλλά όχι απαραίτητα, ούτε πάντοτε σε ΜΙΑ γλώσσα (βλ. τους αρβανιτόφωνους Έλληνες). Και εκδηλώνεται επίσης σε τόπο, αλλά όχι απαραίτητα ούτε πάντοτε σε ΕΝΑ ή στον ΙΔΙΟ τόπο (βλ. π.χ. τους Εβραίους). Επομένως, ΑΛΛΟΥ βρίσκεται το κλειδί για την αποκωδικοποίηση, την κατανόηση, τον ενστερνισμό και τη διατήρησή της.

    Η εθνική ταυτότητα αποτελεί ένα ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΑ ΤΡΟΠΩΝ θεώρησης και στάσης έναντι του ανθρώπου, των ομοεθνών μας και των αλλοεθνών, καθώς και του κόσμου, το οποίο (ολοκλήρωμα) διαφοροποιείται από έθνος σε έθνος προσδίδοντας στο καθένα την ιδιαίτερη ταυτότητά του. Τούτο το ολοκλήρωμα τρόπων μπορεί να εκφραστεί σε πολλές ποικιλίες της ίδιας γλώσσας (π.χ. αρχαία ελληνικά, ελληνιστικά ελληνικά, μεσαιωνικά ελληνικά, νέα ελληνικά), ή και σε διαφορετικές γλώσσες (π.χ. ελληνικά και αρβανίτικα). Και μπορεί να εκδηλωθεί σε ένα τόπο (π.χ. Ελλάδα), ή και σε πολλούς διαφορετικούς τόπους (π.χ. Σικελία, Πόντος, Αυστραλία).

    Σε κάθε περίπτωση όμως, αυτό που το διακρίνει κα ξεχωρίζει ως ΑΥΤΟ και ΟΧΙ ΑΛΛΟ ολοκλήρωμα τρόπων, ΑΥΤΗ και ΟΧΙ ΑΛΛΗ εθνική ταυτότητα, ειναι μια ενότητα ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΗΘΩΝ και ΕΘΙΜΩΝ (π.χ. τόσο οι αρχαίοι όσοι και οι μεσαιωνικοί Έλληνες είχαν πρότυπο τον Αχιλλέα και τον Οδυσσέα, είχαν κοινό το ήθος της φιλοξενίας, όπως επίσης τόσο οι ελληνόφωνοι όσο και οι αρβανιτόφωνοι Έλληνες είχαν κοινό χριστιανικό πιστεύω).

    Ακριβώς δε επειδή ΔΕΝ είναι σαν τις σιδηροτροχιές, αυτό το ολοκλήρωμα τρόπων που χαρακτηρίζουν την εθνική ταυτότητα δεν μπορεί να διατηρηθεί μέσα στο χρόνο ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ μέσα από και χάρη στις άοκνες προσπάθειες κάθε γενιάς να το ενστερνίζεται και να το μεταδίδει (στην ίδια ή σε διαφορετικές γλωσσικές ποικιλίες ή γλώσσες, στον ίδιο ή σε διαφορετικούς τόπους).

    Ευχαριστώ για το διάλογο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ
    Πιο Έλληνες από εμάς!

    https://www.protoselidaefimeridon.gr/?e=ethnoskyriakis.JPG&category=politikes&title=%CE%88%CE%B8%CE%BD%CE%BF%CF%82%20%CE%9A%CF%85%CF%81.&curdate=18/04/1

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Φίλε Ανώνυμε,
    συμβαίνει να είμαι 'Ελληνας της διασποράς και τώρα πια αισθάνομαι/είμαι δίγλωσσος. Γι'αυτό νοιώθω την αξία της Ελληνικής γλώσσας πάρα πολύ μέσα μου.

    Οι Αρβανίτες που αναφέρεις Πύρρε είναι καλό παράδειγμα σε σχέση με το τι θέλεις να πεις για την γλώσσα. Κατάλαβα περισσότερο τι εννοείς τώρα. Ευχαριστώ και εγώ για τον διάλογο!

    Β.Η.
    Ευχαριστώ για την φιλοξενία στο μπλογκ και τα όμορφα κείμενα σου.


    γεια χαρά
    και για όσους γιορτάζουν
    Καλό Πέρασμα Καλό Πάσχα
    Πλούς



    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. @ Πύρρος,
    βρίσκω πολύ σωστές τις επισημάνσεις σου για τη σχέση μεταξύ "εθνικής ταυτότητας", γλώσσας και τόπου. Νομίζω όμως πως παραβλέπεις ότι κάθε ανθρώπινη κοινότητα, εθνότητα ή έθνος (θέλει να) έχει τους δικούς της τρόπους λήψης αποφάσεων για τα ζητήματα που την απασχολούν, δηλαδή (θέλει να) έχει όχι μόνο τη δική της πολιτισμική ταυτότητα (παιδεία, ήθη, έθιμα), αλλά και την ιδιαίτερη ΠΟΛΙΤΙΚΗ ιδιοπροσωπία της. Να σημειώσω εδώ τρία πράγματα.

    1) Ότι η πολιτική ιδιοπροσωπία συνδέεται με την πολιτισμική ταυτότητα, χωρίς όμως να ταυτίζονται μεταξύ τους. Γι' αυτό μπορεί π.χ. μια κοινότητα, εθνότητα ή έθνος να χάσει την πολιτική της αυτονομία, χωρίς να χάσει την πολιτισμική της ταυτότητα (π.χ. οι Εβραίοι, όπως είπες).

    2) Η πολιτισμική ταυτότητα (παιδεία, ήθη, έθιμα, όπως σωστά είπες) είναι πιο θεμελιώδης, "ολικότερη", από την πολιτική ιδιοπροσωπία. Αν χαθεί η πολιτική ιδιοπροσωπία, δεν χάνεται κατ' ανάγκη και η πολιτισμική ταυτότητα. Αν όμως χαθεί η πολιτισμική ταυτότητα, χάνεται οπωσδήποτε και η πολιτική ιδιοπροσωπία μιας κοινότητας, εθνότητας, ή έθνους.

    3) Ωστόσο κάθε κοινότητα, εθνότητα, ή έθνος (θέλει να) εκφράζει όχι μόνο την πολιτισμική της ταυτότητα, αλλά και την πολιτική της ιδιοπροσωπία. Πράγμα που σημαίνει πως (θα) επιδιώκει να το κάνει (α) είτε εντασσόμενη σε μια ισχυρότερη πολιτική κοινότητα (κράτος, ομοσπονδία, αυτοκρατορία) και διεκδικώντας εκεί όποιο μερίδιο σχετικής αυτονομίας ή θέση ισχύος μπορεί (π.χ. μια κυρίαρχη θέση στο πολιτικό ή/και στο πολιτισμικό γίγνεσθαι του ισχυρότερου κράτους, της ομοσπονδίας, ή της αυτοκρατορίας, είτε (β) σχηματίζοντας αυτή η ίδια μια αυτόνομη πολιτική ισχύ (π.χ. πόλις-κράτος, ομοσπονδία πόλεων-κρατών, εθνοκράτος, ομοσπονδία εθνοκρατών, αυτοκρατορία). Όμως αυτό δεν σημαίνει καθόλου ότι σε αυτή την περίπτωση γλυτώνει την "αλλοτρίωση"!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Πύρρε, νομίζω πως από κανέναν δεν ειπώθηκε ότι η γλώσσα είναι το ένα και μοναδικό κριτήριο διατήρησης μιας ταυτότητας. Απόδειξη οι Αρβανίτες που ανέφερες οι οποίοι διάλεξαν να ταχθούν με την Ελληνική Επανάσταση (και όχι όλοι). Άλλωστε ούτε με τους Τούρκους ήταν ομόγλωσσοι! Και βέβαια, υποτελείς ήσαν κι αυτοί. Έπειτα οι Εβραίοι! Αυτοί, έχοντας χάσει γη και γλώσσα, τι έκαναν? Αναπαράγουν όπου κι αν πήγαν τη "γη" με τη μορφή του γκέττο. Ακόμα και μετοικώντας στην Παλαιστίνη χτίζουν οικισμούς που πολεοδομικά προσομοιάζουν με το γκέττο. Σαν να την νοιώθουν ξένη γη.(Χμ!) Ιδιαίτερα στα κατεχόμενα, αλλά εκεί βέβαια έχουν πιο πραγματικούς λόγους και πιο βάσιμους φόβους. Έπειτα τι άλλο έκαναν? Προσκολλήθηκαν στους ραββίνους. Και τήρησαν ήθη και έθιμα με έμμονη τυπολατρία. Και διάβαζαν τις γραφές. Ακριβώς δηλαδή έθεσαν σε ενέργεια "παράπλευρη κυκλοφορία", δηλάδή αναπλήρωσαν την έλλειψη. Τέλος πάντων, εγώ δεν είδα καμιά πραγματική διαφωνία. Ας μην ψάχνουμε λόγους να διαφωνήσουμε. Ευχαριστώ κι εγώ για τη συζήτηση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Ο τόπος γεννάει τους ανθρώπους!

    ΑπάντησηΔιαγραφή