ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΣΕ ΜΠΕΛΑΔΕΣ

...Οι Νεότουρκοι(1908) αρχίσανε την καριέρα τους με γενοκτονίες. Το 1915 έκαναν την εκκαθάριση των Αρμενίων και σειρά είχαν οι Έλληνες. Αν δεν πήγαινε ο Βενιζέλος απέναντι, θα μας τους στέλνανε σε 2-3 χρόνια "πακέτο". Τέρμα η πολυεθνική Οθωμανική αυτοκρατορία - οι άνθρωποι αυτοί είχαν σαν σχέδιο το εθνικά καθαρό κράτος. Ξέρουμε τι σημαίνει εθνοκάθαρση! Έπειτα αν πήραμε το 1912 τη Θεσσαλονίκη, που το ελληνικό στοιχείο ήταν μειοψηφία, πως να αρνηθούμε τη Σμύρνη που είχε περίπου τον ίδιο ελληνικό πληθυσμό με την τότε Αθήνα? Δεν θα ήταν σαν να γυρνάγαμε την πλάτη στο πνεύμα του 1821 που επέτασσε την απελευθέρωση των σκλαβωμένων Ελλήνων? Το πρόβλημα όμως ήταν ότι η Δυτική Μ. Ασία είναι όλο κοιλάδες που έχουν κατεύθυνση από ανατολάς προς δυσμάς. Πουθενά φυσικό όριο, βουνά ή μεγάλο ποτάμι (με κατεύθυνση από βορράν προς νότον), για σταματήσουμε εκεί και να οργανώσουμε την άμυνα των παραλίων. Έτσι μας κατάπινε η απόσταση. Αλμυρά Έρημος- Σαγγάριος - Άγκυρα, όλο και πιο μέσα για να σπάσουμε την αντίσταση των Τούρκων ώστε να κρατήσουμε την ακτή. Ο εφιάλτης του βάθους που έζησαν οι Γάλλοι του Ναπολέοντα και οι Γερμανοί του Χίτλερ στη Ρωσία. Και πώς να πούμε όχι στην ακτή? Αφού ήταν γεμάτη θέατρα και ελληνικές πόλεις. Ακόμα, η Ελλάδα είναι η χώρα του Αιγαίου. Η χώρα που έχει κέντρο της το Αιγαίο. Μια περίκλειστη θάλασσα με νησιά και ταυτόχρονα ένα μπουγάζι. Ένα ζωτικό πέρασμα. Προς τη Δύση. Προς την Ανατολή. Προς τον Βορρά. Με δύο πόδια στέκεται σ' αυτή τη θάλασσα, ένα σε κάθε ακτή. Για να ζήσεις ήσυχα σ' αυτή τη θάλασσα πρέπει να κατέχεις και τις δυό ακτές της. Ε, λοιπόν το '22 χάσαμε το ένα μας πόδι και έκτοτε βαδίζουμε μονοπόδαροι! Από τότε αρχίζει η συρρίκνωση. Η Ελλάδα είναι ένα ηττημένο έθνος. Αλλά υπάρχουν ηττημένοι που σφίγγουν τα δόντια και ηττημένοι που δικαιολογούν και εκλογικεύουν: "Ε, τι τα θέλαμε εμείς αυτά? Τι δουλειά είχαμε στη Μικρασία?" Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Πέρσες είχαν τουλάχιστον καθαρό μυαλό και γνώριζαν ποιο είναι το διακύβευμα! Οι Τούρκικη ελίτ σήμερα επίσης το ξέρει. Εμείς όχι. Καμωνόμαστε πως θέλουμε να ζήσουμε εν ειρήνη. Αλλά η Τουρκία είναι ένα εγκληματικό κράτος. Δεν έχει Ιστορία αλλά ποινικό μητρώο. Ένα κράτος- τραμπούκος. Σαν το Ισραήλ και την αλήστου μνήμης Νότιο Αφρική. Προβληματική για αυτούς που ζουν εκεί και όλους τους γειτόνους της...

    Πώς ήταν ή υποχώρηση απ’ τον Σαγγάριο? ρωτήθηκαν κάποιοι παλαίμαχοι εκείνου του πολέμου. Μακρά παύση… Σαν την υποχώρηση του Ναπολέοντα απ’ τη Ρωσία… αντί χιόνι άμμος!    

    Ίσως η Υποχώρηση στη Μ. Ασία, το 1922, μοιάζει πιο πολύ με την εκστρατεία των Αθηναίων γύρω στα 493 π.Χ. για να υποστηρίξουν την επαναστατημένη Ιωνία. Κατέλαβαν τις Σάρδεις και μετά απεχώρησαν αφήνοντας τους Ίωνες στην τύχη τους. Αυτοί υπέστησαν καταστροφή -ήταν η πρώτη Μικρασιατική καταστροφή- αλλά, ευτυχώς, όχι ξεριζωμό. Η επέμβαση των Αθηναίων ήταν η αφορμή που χρειαζόταν ο Δαρείος για τα πρώτα Περσικά. Η αιτία ήταν βαθύτερη. Όσο οι Έλληνες των Μικρασιατικών παραλίων μπορούσαν να προσβλέπουν σε βοήθεια απ' τ' αδέλφια τους της Μητροπολιτικής Ελλάδας δεν υπήρχε περίπτωση να ησυχάσουν. Αυτό οι Πέρσες άρχισαν να το αντιλαμβάνονται πολύ καλά. Για να έχουν λοιπόν το κεφάλι τους ήσυχο έπρεπε να υποτάξουν την Ελλάδα. Έτσι λοιπόν έγιναν τα Μηδικά. Η εκστρατεία που περιγράφει ο Ξενοφών έγινε πολύ αργότερα. Στα 401 π.Χ. μετά το τέλος του Πελοποννησιακού Πολέμου, που κράτησε 27 χρόνια, υπήρχαν στην κατεστραμμένη Ελλάδα χιλιάδες άνδρες που δεν ήξεραν να κάνουν τίποτα άλλο από το να πολεμάνε. Η πλούσια Περσία λοιπόν προσέφερε καλό μεροκάματο και πεδίον δόξης λαμπρόν. Έτσι μερικές χιλιάδες "λουλούδια"- ο "ανθός της κοπριάς"- κατέφυγε στον Κύρο που είχε βάλει στο μάτι τον θρόνο του αδελφού του και πλήρωνε καλά. Εκεί ο Κλέαρχος, Λακεδαιμόνιος στρατηγός καταδικασμένος από την Σπάρτη σε θάνατο, εκεί ο Πρόξενος ο Βοιωτός και ο Χειρίσοφος με Σπαρτιάτες τυχοδιώκτες... εκεί και ένα πλήθος από Αρκάδες ορεσίβιους από πεποίθηση πολεμιστές. Μαζί και ο Ξενοφών, αριστοκράτης, μαθητής του Σωκράτη και φίλος της περιπέτειας. Έφτασαν ως τη Βαβυλώνα, νίκησαν, αλλά σκοτώθηκε ο Κύρος. Έτσι βρέθηκαν "ξεκάρφωτοι" στα Κούναξα, μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την πατρίδα τους. Στη συνέχεια χάνονται οι στρατηγοί τους με μπαμπεσιά και το στράτευμα μένει ακέφαλο. Η εξέλιξη έχει ενδιαφέρον. Αυτοί οι τυχοδιώκτες- που, όσο να πεις, κάτι είχε πάρει τ' αυτί τους από Δημοκρατία και Αυτεξούσιο- μαζεύονται μέσα στη νύχτα (ύστερα από "όνειρο" και πρόταση του Ξενοφώντα) σε μια αμφιθεατρική τοποθεσία και, υπό το φως των πυρσών, 13 χιλιάδες άνδρες εκλέγουν καινούργιους αρχηγούς. Πράγμα που μοιάζει ακατόρθωτο για οποιονδήποτε σύγχρονο στρατό. Κατόπιν κόβουν τις διαπραγματεύσεις με τους Πέρσες, αποπαίρνουν κακήν κακώς την αλεπού, τον πρώην σύμμαχο Αριαίο που τους εγκατέλειψε και διώχνουν από το στράτευμα όσους μίλησαν ενδοτικά. "Να μιλήσουν όλοι όσοι έχουν μιά καλή ιδέα" λέει ο Ξενοφών "γιατί η σωτηρία είναι έργο όλων". Η εκστρατεία ενεποίησε τεράστια εντύπωση στον τότε Ελληνικό Κόσμο γιατί έδειξε ότι η κραταιά Πέρσικη Αυτοκρατορία ήταν διάτρητη. Είχαν νικήσει, βέβαια, τους Πέρσες στον Μαραθώνα, τη Σαλαμίνα και τις Πλαταιές αλλά αυτά ήταν εδώ, στην πατρίδα. Το ότι ήταν όμως δυνατόν, 10 χιλιάδες άνδρες να φτάσουν ως την καρδιά του Περσικού κράτους, να κάνουν ό,τι κάνανε και να αποχωρήσουν ατιμώρητοι... ήταν κάτι άλλο! Αυτό ακριβώς ήθελαν να αποφύγουν και οι Πέρσες γιαυτό προσπάθησαν, ανεπιτυχώς, να τους καταστρέψουν. 70 χρόνια αργότερα ο Αλέξανδρος βαδίζει στην Ασία έχοντας δύο βιβλία κάτω από το μαξιλάρι του: την Ιλιάδα και την Ανάβαση. Από την καταγραφή του Ξενοφώντα είχε ένα σωρό πληροφορίες για τους τόπους και τον τρόπο που ήταν οργανωμένο το Περσικό κράτος. Είναι ζήτημα αν θα είχε αναλάβει τέτοιο έργο χωρίς εκείνη την "πρόβα τζενεράλε". Βέβαια ο Φίλιππος είχε συλλάβει την ιδέα και οι Αθηναίοι, όπως και οι Σπαρτιάτες, είχαν κάνει κάποιες προσπάθειες αλλά έμελλε στον Αλέξανδρο να φτάσει ως τον Ινδό και να απαλλάξει την Ελλάδα από τη βαριά Περσική σκιά. Αυτά για την Ιστορία.

                                                                                    Β.Η.